Tüm dünya döngüsel ekonomi, sürdürülebilirlik, iklim konularını konuşurken moda sektörünün potansiyelini göz ardı etmek söz konusu olamazdı. Çünkü moda sektörünün yarattığı kirlilik, fosil yakıt endüstrisi ve hayvancılık endüstrisinin hemen ardından üçüncü sırada geliyor. Problem belli, herkes tarafından tartışılıyor. Gelin biz çözüm hakkında biraz konuşalım.
Yazının başında kıyafet tercihlerimizle fayda yaratabileceğimizden bahsetmiştim. Sürdürülebilir moda trendleri bize bu imkânı sağlıyor. Geri dönüştürülmüş kıyafetler tercih ederek, ikinci el giysiler satın alarak, organik materyallerden üretilmiş ürünler giyerek daha sürdürülebilir ve daha az kirliliğe sebep olan alışkanlıklar edinebiliriz. Ancak öyle bir trendden bahsedeceğiz ki; bu trend değil kirliliğe sebep olmak, var olan tekstil atıklarını azaltarak dünyayı onarıyor, iyileştiriyor!
[/vc_column_text][vc_column_text]
İleri dönüşüm ne demek?
İleri dönüşüm, aslında hepimizin aşina olduğu bir fikir ve ev ekonomisinin başlıca maddelerinden bir tanesi. Basit tanımıyla, kullanım ömrünü tamamlayan bir eşyanın farklı bir forma dönüştürülüp değerlendirilmesine ve tekrar kullanılabilir hale gelmesine deniyor. Modada ileri dönüşüm ise; tekstil atığı olarak nitelendirilen kumaş fazlalıklarının, kullanılmış kıyafetlerin ya da hiç satın alınmayıp sezonu geçtiği için depoda yakılmayı bekleyen ürünlerin yeniden değerlendirilmesi ve yepyeni bir ürün elde edilmesi ile gerçekleşiyor. Böylece yeni bir ürün üretmek için ekstra malzemeye gerek kalmıyor, yeni bir atık oluşmuyor, var olan atık miktarı azalıyor! Hem marka hem de dünya için tam bir kazan-kazan ilişkisi değil mi?[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
İleri dönüşümün diğer sürdürülebilir yaklaşımlardan farkı ne?
Hızlı moda sektörünün büyümesine, adil olmayan çalışma şartlarına ve dünyayı kirletmesine dur diyen tüm yaklaşımlar oldukça kıymetli. Örneğin, geri dönüşüm yöntemi tekstil sektörüne çoktan giriş yaptı. Belki birçoğumuz %50 geri dönüştürülmüş polyester içeren kıyafetlerden satın aldık bile. Atıkların değerlendirilmesi için bu etkili ve çevre dostu bir yöntem, ancak yaratmak istenen etkiyi tam anlamıyla yansıtmıyor. Geri dönüştürülmüş iplikler mutlaka yeni üretilmiş ipliklerle karıştırılarak kullanılıyor. Üstelik geri dönüşüme giden ürünler, tekrar hammadde haline gelene kadar işlemden geçiyor ve döngünün en başına dönene kadar ciddi miktarda enerji harcanıyor. İleri dönüşümde ise ürün meydana geldiği formu kaybetmeden yeni bir ürüne dönüştürülüyor. Böylece üretim sürecinin başındaki birçok adımdan maddi ve manevi tasarruf edilmiş oluyor. Vintage ya da ikinci el kıyafet satın almak ise aslında tam da istediğimiz etkiyi yaratıyor! Ancak zaman zaman istediğimiz model ya da istediğimiz tarzda ikinci el bir kıyafeti bulamayabiliyoruz. Böyle durumlarda beğendiğimiz ikinci el vintage gömleği satın alıp evde ileri dönüşüm tekniklerine başvurabilir, bir dikiş makinesi yardımıyla gömleği istediğimiz tarzda bir etek ya da bluz haline getirebiliriz. Bizim hayalimiz ise beğendiğimiz ve takip ettiğimiz markaların bir an önce bu yeni trendi benimseyip ileri dönüştürülmüş koleksiyonlar çıkarmaları. Böylece hem istediğimiz tarzda giyinmeye devam edebiliyor hem de doğaya ve döngüsel ekonomiye katkıda bulunuyor olacağız.[/vc_column_text][vc_column_text]
İyi örnekler
Son olarak ileri dönüşüm ve modanın bir araya gelmesiyle nasıl harikalar ortaya çıktığını bazı örneklerle görelim.
Belki de gördüğüm en romantik elbiselerin üreticisi Gaâla, yalnızca belirli lokasyonlardaki üstün kalitedeki kumaş üreticilerinin artan ya da satılmayan kumaşlarını alıp onları birer hazineye çeviriyor. Her kumaşın kısıtlı miktarda olmasından dolayı ürünleri de sınırlı stokta oluyor.[/vc_column_text][vc_single_image image=”17822″ img_size=”full” alignment=”center”][vc_column_text]Fotoğraf: gaala.com[/vc_column_text][vc_column_text]
Özenle seçtikleri fazlalık kumaşlardan en özel parçaları yaratan markalardan bir tanesi de Anekdot. Tüm ürünleri ileri dönüştürülmüş olan marka, zarif tasarımları ile tüketicileri iç giyim ve mayo konusunda sürdürülebilirlik ve hızlı moda arasında seçim yapmak zorunda kalmaktan kurtarıyor.[/vc_column_text][vc_single_image image=”17824″ img_size=”full” alignment=”center”][vc_column_text]Fotoğraf: anekdotboutique.com[/vc_column_text][vc_column_text]
Urban Outfitters Urban Renewal koleksiyonu, vintage parçaların ve tüketici ile buluşamamış stokların bir araya gelip yepyeni formlarda sergilendiği bir koleksiyon. Oldukça tarz, sürdürülebilir ve aynı zamanda bir hikâyeye sahip olan parçalar, yeni sahiplerini ve yeni hikayelerini bekliyorlar.[/vc_column_text][vc_single_image image=”17826″ img_size=”full” alignment=”center”][vc_column_text]Fotoğraf: urbanoutfitters.com[/vc_column_text][vc_column_text]Ülkemizde ileri dönüştürülmüş koleksiyonlar oldukça kısıtlı. Ancak, ileri dönüşümün hem doğaya hem de markaya olan ekonomik faydaları hesaba katıldığında, önümüzdeki günlerde bu yönde yeni haberler duyacağımız yadsınamaz bir gerçek. Yeri gelmişken hatırlatmakta fayda var, her ne kadar koskoca hızlı moda sektörüne karşı kazanamayacağımız savaşlar açmasak da tüketici olarak taleplerimizin ne kadar etkili ve değerli olduğunu biliyoruz. Markalar, onlardan daha sürdürülebilir adımlar atmalarını beklediğimizde bize, biraz zaman alsa da istediğimizi vereceklerdir. Daha sürdürülebilir bir dünya, biz sorumlu tüketicilerin ve sorumlu markaların birlikte hareket etmesiyle daha gerçekçi ve yakın.
Sorumluluklarımızın ve gücümüzün farkında olduğumuz daha yeşil günlere…
Kaynaklar:
https://www.livekindly.co/upcycling-not-just-fashion-trend-brands-to-know/
https://www.triplepundit.com/story/2014/upcycling-new-wave-sustainable-fashion/58691
https://www.theecoexperts.co.uk/blog/top-7-most-polluting-industries
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]